در استان سیستان و بلوچستان، در فاصله‌ی ۵۶ کیلومتری جنوب شهر زابل، در منطقه‌ی سیستان ایران، محوطه‌ای باستانی واقع شده است که به عنوان شهر سوخته سیستان شناخته می‌شود. این منطقه در نزدیکی رودخانه‌ی هیرمند قرار گرفته و در سال ۱۳۹۳ خورشیدی به عنوان اولین محوطه یا تپه‌ی باستانی ایران و همچنین به عنوان هفدهمین میراث جهانی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.
شهر سوخته سیستان از پیشرفته‌ترین شهرهای دنیای باستان است
شهر سوخته سیستان یکی از بزرگترین، پیشرفته‌ترین و باستانی‌ترین شهرهای ایران، خاورمیانه و حتی جهان به شمار می‌رفته است. این شهر به عنوان واسطه‌ای تجاری بین مناطق شرق و غرب شناخته می‌شد. مساحت این شهر تا ۲۸۰ هکتار ارتفاع می‌یافت و در دوره زمانی بین ۳۱۰۰ تا ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد، در دوره‌ای معروف به "عصر مفرغ" یا "شهرنشینی"، به عنوان مرکزی برای زندگی و سکونت خدمت می‌کرد.
اگرچه هنگام بازدید از این شهر باستانی، مناظر بیابانی خشکی را مشاهده می‌کنید، اما در گذشته، این منطقه دشتی سرسبز و قابل کشت بود. رودخانه هیرمند به آنجا حیات و زندگی می‌بخشید و شواهدی که از شهر سوخته به دست آمده، این واقعیت را تایید می‌کنند.
کشف میلیون‌ها قطعه سفال در این منطقه نشان از وجود کوره‌های پخت سفال دارد که نیاز به چوب درختان برای گرم کردن آنها داشته. این نکته نشان می‌دهد که در زمانهای که شهر سوخته آباد بوده، جنگل‌ها در این منطقه وجود داشته و چوب‌های آنها به ساختار سقف خانه‌ها افتاده‌اند. وجود استخوان‌های پرندگان مهاجر نیز به وجود پرآبی دریاچه هامون در آن زمان اشاره دارد.
شهر سوخته سیستان آزمایشگاهی بزرگ در اعماق تاریخ است
شرایط آب و هوایی منطقه سیستان و وضعیت زمین آن، شهر سوخته را به عنوان یک آزمایشگاه بزرگ در قلب تاریخ تبدیل کرده است.
این منطقه با شرایط آب و هوایی خشک و وضعیت خاص زمین، باعث شده تا شهر سوخته به عنوان یک مجموعه تاریخی منحصربه‌فرد در نظر گرفته شود. حوادث طبیعی و بادهای موسمی، قسمتی از پوشش شن شور کویر را بر روی سطح محوطه نهاده‌اند و یک لایه ضخیم را ایجاد کرده‌اند.
وقتی که باستان‌شناس مجارستانی، سر اورل اشتاین، به این تپه سفر کرد، در آغاز به اشتباه تصور کرد که به خاک بکر رسیده و دیگر نیافته‌هایی در انتظارش نیست. این لایه ضخیم از شن، از نفوذ رطوبت به زیر زمین جلوگیری می‌کند و به همین دلیل، مواد آلی بسیاری از موارد مانند ابزارها و اشیاء چوبی، حصیری، پارچه‌ها و دانه‌های گیاهی مانند گندم، جو و هندوانه که در اثر کاوش‌های انجام‌شده در این شهر به دست آمده‌اند، به حالت سالم نگه‌داشته شده‌اند.
مردمان این شهر در گذشته به انجام فعالیت‌های مختلفی مانند صیادی و شکار مشغول بودند. علاوه بر آن، صنایع مختلفی مانند پارچه‌بافی، سفالگری، جواهرسازی، مرمرسازی و سبدبافی در گارگاه‌های تولیدی و صنعتی به صورت تخصصی در این شهر توسعه یافته بود. وجود این تنوع صنایع و مصنوعات مختلف نشان‌دهنده‌ی نقش واسطه‌ای این شهر در تجارت و تبادلات بین مناطق شرق و غرب ایران است.
این شهر به بخش‌های مختلفی مانند بخش‌های مسکونی، گورستانی، یادبودی، صنعتی و کارگاهی تقسیم می‌شده است. همچنین، نظام آب‌رسانی و تخلیه‌ی فاضلاب نیز در این شهر وجود داشته است که نشان از توجه به نظام زیرساختی و شهرسازی دارد.
از جالبی‌های دیگر این شهر، عدم وجود اثری از دیوار دفاعی حول شهر است که نشان‌دهنده آن است که این شهر در زمان خود از امنیت، آرامش و صلح برخوردار بوده و هیچ تاریخچه‌ای از جنگ و نبرد در این منطقه وجود نداشته است.
خانه‌ها
شهر سوخته سیستان به همانند شهرهای مدرن، دارای خیابان‌ها، کوچه‌ها و معابری است که خانه‌ها در دو طرف آنها ساخته شده‌اند.
مردم در خانه‌هایی با شکل چهارگوش و مستطیلی که از موادی مانند خشت، چینه، چوب و حصیر ساخته شده و سقف‌های مسقف داشته‌اند، زندگی می‌کردند. مساحت این خانه‌ها حدود ۹۰ تا ۱۵۰ متر مربع بوده‌اند و دارای ویژگی‌هایی مانند راهرو، درگاه، پلکان و نورگیر برای تأمین روشنایی درونی خانه بوده‌اند.
در داخل این خانه‌ها، تنور و اجاق برای پخت و پز معمول بوده‌اند و برخی از خانه‌ها فضای آخور جهت نگهداری حیوانات و برخی دیگر تالارها داشته‌اند. از آنجا که در این خانه‌ها و خیابان‌ها رفت‌وآمد زیادی صورت می‌گرفته است، کف‌ها کوبیده شده و کف‌سازی انجام گرفته است.
در این خانه‌ها مجموعه‌ای از اشیا و وسایل متنوع به دست آمده است. از جمله ظروف سنگی مانند هاون‌ها و سنگ‌ساب‌ها، ظروف و ابزارهای ساخته‌شده از مرمر، مهره‌ها و اشیای تزیینی از جنس‌های گوناگون از جمله لاجورد، عقیق و فیروزه، پیکرک‌های گلین،
شیشه‌های سفالی و سنگی به شکل‌های انسانی و حیوانی از آثاری است که در این خانه‌ها پیدا شده است. این اشیا نشان‌دهنده‌ی تنوع و زیبایی‌هنر و صنایع دستی مردمان شهر سوخته در گذشته هستند.
گورستان شهر سوخته سیستان، قبری با محبت مادری
قبرستان شهر سوخته سیستان در جنوب این منطقه واقع شده و با مساحتی حدود ۲۱ هکتار، حدود ۲۲ تا ۳۵ هزار قبر را در بر می‌گیرد. تنوع و نوع قبرها در این قبرستان نمایانگر تفاوت‌ها و تنوع در باورها، اعتقادات مذهبی و اجتماعی مردمان شهر است.
باور به زندگی پس از مرگ، مشابه جوامع باستانی، و همچنین توجه به طبقه‌بندی اجتماعی متوفی، باعث می‌شود که در این قبور، مقادیر زیادی از اشیا مانند ابزارها، ظروف، غذاها، نذورات و غیره کشف شود. در این شهر، مردگان خود را در زمان دفن، به سمت خورشید و تابش نور آن قرار می‌دادند.
کاوش‌های انجام‌شده در گورستان شهر سوخته سیستان نشان می‌دهد که انواع مختلفی از گورها وجود داشته‌اند. این انواع شامل گودال‌های ساده، گودال‌های دو قسمتی، شبه سردابه‌ها، سردابه‌ها، گورهای مستطیل خشتی، گورهای مربع خشتی، گورهای دو دیواره، گورهای دایره خشتی، گورهای دایره با در مسدود خشتی و حتی تدفین‌های سفالی را شامل می‌شود.
این تنوع در نوع گورها نشان‌دهنده فرهنگ‌ها و اعتقادات متنوعی است که در زمانه‌ی باستانی در این شهر وجود داشته‌اند.
قبرهای شهر سوخته سیستان هر یک داستان و رمزی خود را به همراه دارند. در یکی از تدفین‌ها مشاهده شده که جسد یک فرد با یک خنجر کشته شده و سر از بدن جدا شده، اما خنجر نزدیک جسد قرار گرفته است. دلیل دقیق این فتنه نامعلوم است و آیا این فرد به قربانی شدن رسیده یا به قتل رسیده، به تفصیل مشخص نیست.
در قبری دیگر، جمجمه‌های شش نفر در اطراف هم گردآورده شده و قسمت‌های بدن آنها در وسط قرار گرفته‌اند. این نوع تدفین عجیب و غریب نشان‌دهنده رفتارهای معمولی نیست و ممکن است باورها یا رسوم خاصی را نمایان می‌کند که به ما از دوران باستان فهمانده نشده است.
در یک قبر دیگر، مادری با دو فرزندش دفن شده است و مادر دست خود را روی فرزندانش قرار داده است. این نشان از محبت و ارتباط خانوادگی در زمانهای بسیار قدیمی را نشان می‌دهد و نشانگر ارزش‌های انسانی و اجتماعی که حتی در پنج هزار سال پیش نیز وجود داشته‌اند.
استخوان‌های جنین در شکم مادر، تدفین زن و شوهر، قبرهای خانوادگی که اعضای خانواده در بازه‌های زمانی متفاوت دفن شده‌اند، نمونه‌های دیگری از تنوع و تفاوت در تدفین‌ها و باورها در این گورستان هستند. هر یک از این تدفین‌ها نشان‌دهنده جنبه‌های مختلفی از زندگی و باورهای انسانی در زمانهای باستانی است.
کاخ سوخته
وقتی از ورودی به مجموعه شهر سوخته سیستان وارد می‌شوید، با باقی‌مانده‌های معماری مواجه می‌شوید که بزرگترین ساختمان شهر را تشکیل می‌دهند. این ساختمان خشتی که در گذشته مساحت آن به حدود ۸۰۰ متر مربع می‌رسید، دارای ۲۵ اتاق با اندازه‌ها و شکل‌های متفاوت است.
این کاخ در سال ۳۸۰۰ پیش از میلاد به دلیل آتش‌سوزی دچار ویرانی شد، ساکنان آن را ترک کردند و به‌طور دائمی ترک شد. به دلیل این شواهد سوختگی، این بنا به نام "کاخ سوخته" شناخته می‌شود.
این کاخ، که احتمالاً یک بنا عام‌المنفعه بوده است، از مصالح خشت ساخته شده و اتاق‌های آن دارای سقف بوده‌اند. دیوارهای آن با آجر یا خشت اندوده شده‌اند و دو رشته پلکان در آن مشاهده می‌شود که شاید به طبقه دوم یا پشت‌بام ارتباط داشته باشد. در برخی از اتاق‌ها، اجاق‌های سنتی یا مشابه سکو وجود دارد و در یکی از اتاق‌ها، یک کوره نعلی شکل پیدا شده است.
این کاخ با تمام جزئیات و اشیاء داخلی‌اش نشان‌دهنده زندگی و سبک زندگی مردمان باستانی شهر سوخته سیستان است.
منطقه صنعتی
شهر سوخته سیستان واحدی از مراکز تجاری و صنعتی باستانی بود. در دوران پنج هزار سال پیش، این شهر به عنوان یک مرکز تولید کالا و اشیا به شهرت رسیده بود و مردمان در آن به انجام کارهای متنوع مشغول بودند. در این شهر، کارگاه‌های تولید مختلفی وجود داشتند و فرآیند تولید از ابتدایی‌ترین مراحل تا محصول نهایی در آن انجام می‌شد.
سنگ لاجورد از کوه‌های بدخشان در افغانستان به شهر سوخته سیستان وارد می‌شد و در کارگاه‌ها به کارهای اولیه و آماده‌سازی می‌پرداخته می‌شد.
پس از این مرحله، اشیای تزیینی مهرها، مهره‌ها و سایر محصولات ساخته می‌شدند. سپس این اشیا و مواد تولیدی به مناطق دیگر صادر می‌شدند. از جمله مناطق مقصد برای صادرات این کالاها می‌توان به منطقه بین‌النهرین و سواحل جنوبی خلیج فارس اشاره کرد. این تجارت و تبادل کالاها نشان از اهمیت تجاری شهر سوخته در جهت ایجاد ارتباطات تجاری بین مناطق مختلف باستانی می‌دهد.
بخش یادمانی
بخش یادمانی در شمال غربی شهر سوخته، مابین منطقه صنعتی و مناطق مسکونی واقع شده است و در این منطقه اجسام تاریخی و باستانی متعددی وجود دارد. یک ساختمان بزرگ با ۶۰ اتاق که برخی از این اتاق‌ها بدون سقف و به شکل حیاط طراحی شده‌اند، در این بخش مشاهده می‌شود.
این ساختمان از مصالح خشت ساخته شده و دیوارهای آن باریک و محکم هستند. درون فضاها و اتاق‌ها اشیای مختلفی از مواد مختلف مانند سنگ، چوب، فلز، سفال و استخوان کشف شده‌اند.
میان این یافته‌ها می‌توان به اشیای زیادی اشاره کرد؛ این اشیا شامل ظروف سفالی، پیکرک‌های انسانی و حیوانی، فلاخن‌های گلی با شکل‌های تخم مرغی، اشیا و ابزار مرتبط با بازرگانی و کنترل اقتصادی مانند مهر و اثر مهر، اشیا شمارشی، سرپوش‌های مهر شده، دیسک‌های مدور و مثلثی، طاس‌های گلی، پارچه‌ها، طناب‌ها، شانه‌های چوبی، سبدهای حصیری، مهره‌های سنگی، گلی و ابزارهای فلزی می‌شود.
این اشیا نمایانگر تنوع فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی در شهر سوخته و نقش مهمی را در زندگی روزمره و تبادل اطلاعات بازی کرده‌اند.
نخستین‌های شگفت‌انگیز شهر سوخته
سال‌ها پژوهش‌های علمی و کاوش‌های باستان‌شناختی، رمزها و عجایب شهر سوخته را فاش کرده‌اند و این محوطه نام خود را در فهرست بزرگترین دستاوردهای در زمینه‌های مختلف از جمله علمی، پزشکی، هنری و غیره در جهان به ثبت رسانده‌است. این محوطه به نخستین‌ها در زمینه‌های مختلف تبدیل شده و موفق به تحقیق و کشف مهمی در این زمینه‌ها شده‌است.
میان دستاوردهای بزرگ این محوطه می‌توان به نخستین پویانمایی، اختراع نخستین چشم مصنوعی، انجام اولین جراحی جمجمه و سایر دستاوردهای علمی، پزشکی و هنری اشاره کرد که از طریق تحقیقات انجام‌شده در این محوطه به دست آمده‌اند.
این دستاوردها نشان‌دهنده‌ی تأثیرگذاری و اهمیت بزرگی است که شهر سوخته سیستان در تاریخ علم و فهم انسانی داشته است و به عنوان یکی از مراکز فرهنگی و تمدنی برجسته در گذشته شناخته می‌شود.
اولین بانوی جهان با چشمی مصنوعی
در سال ۱۳۸۵ خورشیدی، کاوش‌های باستان‌شناختی در گورستان شهر سوخته سیستان به یافتن نخستین چشم مصنوعی جهان منجر شد. این یافته شگفتی‌ای دیگر به دستاوردهای پزشکی این شهر افزود و نشان می‌دهد که در هزاره‌ی سوم پیش از میلاد، علم پزشکی و بینایی‌شناسی به حدی پیشرفته بود که توانسته برای ساخت چشم مصنوعی از ابزار و وسایل دقیقی استفاده کند.
این چشم مصنوعی که از قیر طبیعی و چربی حیوانی ساخته شده بود، متعلق به بازه‌ی زمانی ۱۹۷۷ تا ۱۸۷۷ پیش از میلاد بود و در چشم چپ بانویی با سن تقریبی ۲۸-۳۲ سال پیدا شد. این نخستین چشم مصنوعی با داشتن ذره‌بین و وسایل دقیق اندازه‌گیری، به شکل محدب و با طراحی دقیق عروق سطحی چشم را در سطح محدب خود طراحی کرده بود.
این توانایی نشان‌دهنده آگاهی عالی پزشکی اهل شهر سوخته از ساختار چشم انسان و دقت بالایی در ساخت این ابزار بود.
این چشم مصنوعی دارای قطر ۲٫۹۶ سانتیمتر، وزن ۶٫۹ گرم و ضخامت ۱٫۵۰ سانتیمتر بوده و شکل محدب مسطحی داشته است.
این ابزار با دقت و آگاهی از ساختار چشم، تمامی عروق و حفره‌های موجود در چشم انسان را با مفتول‌های طلایی با قطر کم‌تر از نیم میلی‌متر ساخته بود، که با چشم انسان قابل مقایسه بود. مردمک عنبیه و سفیدی چشم نیز به‌خوبی شناسایی می‌شد. این چشم مصنوعی پس از تخلیه چشم، محل آن را پر کرده و با توجه به اندازه‌گیری دقیق، درون حدقه را نیز اندازه‌گیری کرده بود.
از آنجا که در سایر مناطق خاورمیانه هم نمونه‌هایی از چشم‌های مصنوعی یافت شده، اما چشم مصنوعی پیداشده در شهر سوخته نه‌تنها باقدمت ترین نمونه است، بلکه با استفاده از ابزار و وسایل دقیق‌تر و با طراحی عالی‌تر، به تمامی اجزای چشم انسانی پرداخته بود. این یافته بازهم نشان از پیشرفتهای علمی و پزشکی در شهر سوخته سیستان و توجه به جزئیات و زیبایی در هزاره‌ی سوم پیش از میلاد را به ما می‌دهد.
کیسه چرمی، قاب لنز
واقعاً جالب است که کنار یافته‌ی نخستین چشم مصنوعی، یک کیسه‌ی چرمی در داخل سبد حصیری پیدا شده باشد. این کیسه ممکن است به عنوان محافظی برای چشم مصنوعی در زمان‌هایی که به آن احتیاج نبوده، مانند خواب، استفاده می‌شده باشد.
این نشان می‌دهد که مردم اهمیتی به حفاظت و مراقبت از ابزارهای پزشکی خود می‌دادند و تلاش می‌کردند تا از آنها در بهترین شکل ممکن استفاده کنند. این نگاه و توجه به جزئیات و نیازهای روزمره در زمانهای گذشته، نشان‌دهنده تعهد و دقت مردم این شهر در استفاده از ابزارهای پزشکی و پیشرفتهای علمی و پزشکی آن زمان است.
قدیمی‌ترین پویانمایی، بزی که جهانی شد
این یافته و جزئیاتی که در مورد جام سفالی با نقش بز و درخت در شهر سوخته آمده‌است، واقعاً جالب و توجه‌برانگیز است. این نمونه نشان‌دهنده خلاقیت و هنر مردمان باستانی این منطقه در ایجاد اشیاء زیبا و همچنین بهره‌برداری از ابزارهای روزمره است.
طراحی و ساخت این جام با توجه به پنج حرکت مختلف بز، که توسط چرخش ظرف به تصویر کشیده می‌شود، نشان‌دهنده دقت و توجه به جزئیات در ساخت اشیاء هنری در آن دوره است.
همچنین، این جام نشان‌دهنده تلاش مردم باستانی برای ایجاد تصاویر متحرک و انیمیشن به کمک ابزارهای ساده و دستی می‌باشد، که این ایده می‌تواند به عنوان یکی از نخستین تلاش‌ها در جهت ایجاد تصاویر متحرک در تاریخ انسانیت در نظر گرفته شود. این نشان می‌دهد که حس هنری و خلاقیت انسان‌ها از دوران‌های بسیار قدیمی تاکنون وجود داشته و تاثیرگذار بوده است.
جراحی جمجمه دختری ۱۴ ساله
این مثال نشان‌دهنده سطح پیشرفت علم پزشکی و جراحی در شهر سوخته سیستان در دوران باستان است. انجام جراحی‌های جمجمه‌ای و درمان‌های پیچیده مشخصه‌ای از توانایی‌ها و دانش پزشکی مردمان باستانی این منطقه است.
این نشان می‌دهد که مردمان شهر سوخته با داشتن دانش پزشکی، توانایی‌های جراحی و آشنایی با روش‌های درمانی پیشرفته، توانسته‌اند به درمان بیماری‌ها و مشکلات پزشکی پرداخته و اقدامات جراحی را انجام دهند.
همچنین، کشف نشانه‌های جراحی در اسکلت دختری که به دلیل بیماری هیدورسفالی نیاز به جراحی داشته، نشان می‌دهد که در آن زمان توانایی در انجام جراحی‌های پیچیده و همچنین تلاش برای بهبود و درمان بیماری‌ها و مشکلات پزشکی موجود بوده است.
این مثال نشان‌دهنده تاریخچه‌ی طولانی و پیشرفته‌ی علم پزشکی و جراحی در ایران و نقش مهمی که این منطقه در توسعه‌ی این علم داشته است، می‌باشد.
تخته و تاس بازی
کشف تخته نرد بازی قدیمی‌ترین بازی جدولی دنیا به همراه تاس در شهر سوخته سیستان، نشان‌دهنده تمایل مردمان باستانی این منطقه به تفریح و بازی‌های سرگرم‌کننده است. این یافته نشان می‌دهد که تفریحات و بازی‌ها در زندگی روزمره مردمان باستانی شهر سوخته سیستان نقش مهمی داشته و آنها نه تنها به کارهای روزانه و کشاورزی مشغول بوده‌اند، بلکه به تفریحات و سرگرمی‌های خود نیز اهمیت داده‌اند.
از این نمونه‌ها مشاهده می‌شود که در گذشته، مردمان باستانی بازی‌ها و تفریحات مختلفی را توسط وسایل ساده و محدود توانسته‌اند ایجاد و اجرا کنند. این مثال نیز نشان می‌دهد که مردمان باستان از ابتکارات خلاقانه‌ای برای تفریح و سرگرمی خود بهره‌برده‌اند و از این ابتکارات به منظور ساخت و استفاده از ابزار و وسایل تفریحی پیشرفته برخوردار بوده‌اند.
خط کش
کشف خط‌کش ۱۰ سانتی‌متری با دقت نیم میلی‌متر که از چوب آبنوس ساخته شده، نشان می‌دهد که مردمان شهر سوخته سیستان در زمان باستان به مباحث ریاضی و حساب با توجه به دقت و اهمیت خاصی پرداخته‌اند. این خط‌کش نه‌تنها نمایانگر دانش ریاضی و مهارت‌های محاسباتی مردمان باستانی این منطقه است،
بلکه به ما نشان می‌دهد که از آن زمان تاکنون، علم و ریاضیات نقش مهمی در تمدن و تفکر انسانی داشته‌اند.
یافته اشرافی، میمون
موزه‌ها به‌عنوان مکان‌هایی که تاریخ و فرهنگ یک منطقه یا جامعه به نمایش گذاشته می‌شود، اغلب برای نمایش تاریخچه طبیعی و فرهنگی منطقه‌ها و جوامع مختلف از اشیاء و نمونه‌های مختلف استفاده می‌کنند. در مورد میمون ماکاکا که در موزه‌ی شهر سوخته سیستان به نمایش گذاشته شده است،
به نظر می‌رسد که این نمونه نشان از یافته‌های جالب و مهم باستان‌شناختی در این منطقه باشد.
با توجه به اطلاعاتی که شما ارائه داده‌اید، نمونه‌ای از اسکلت میمون ماکاکا در موزه‌ی شهر سوخته سیستان به نمایش گذاشته شده و احتمالاً از گورستان شهر سوخته به دست آمده است. این نمونه نشان می‌دهد که این منطقه در گذشته با انواع مختلف جانداران از جمله میمون‌ها در ارتباط بوده و احتمالاً تبادل‌های فرهنگی و تجاری با مناطق دیگر را تجربه کرده است.
اهمیت این نمونه‌ها در موزه‌ها این است که ما را با زندگی و محیط انسان‌های گذشته آشنا می‌کنند و به ما اجازه می‌دهند تا بیشتر درکی از ارتباطات فرهنگی و زیستی آن زمان داشته باشیم. این نوع یافته‌ها نقش مهمی در تاریخ‌نگاری باستانی و درک ابعاد مختلف جوامع باستانی ایفا می‌کنند.
مالکیت در شهر سوخته سیستان
استفاده از اثر مهر روی گل به‌عنوان ابزاری برای نشان دادن مالکیت، مهر و موم کردن موارد مختلف و همچنین در معاملات اقتصادی و تجاری، یکی از نمونه‌های جالبی از تاریخ فرهنگ و حضور اجتماعی در باستان است. این مهرهای سنگی و گلی که در شهر سوخته سیستان یافته می‌شوند، نشان از سطح پیشرفت و ترقی فرهنگی و اقتصادی این جامعه دارند.
استفاده از مهرها به‌عنوان وسیله‌ای برای معرفی مالکیت در زمانهای باستانی امری رایج بوده است. این مهرها می‌توانستند به‌عنوان نمادی از اهمیت و اعتبار در امور مالی و تجاری مورد استفاده قرار گیرند. همچنین، موم کردن با استفاده از مهرهای سنگی و گلی نشانهای از اهمیت موارد مختلف و حفظ آنها از تغییرات و آسیب‌های مختلف بوده است.
بازیافت این نوع اشیاء باستانی و نشانهای مهر بر روی گل، به ما اطلاعاتی ارائه می‌دهد که چگونه جوامع باستانی با استفاده از ابزارهای ساده و نمادهای کوچک به اداره مالکیت، تجارت و تعاملات اجتماعی می‌پرداخته‌اند.
غروب شهر سوخته سیستان
با واقعیت‌شناسانه و توجه به تغییرات طبیعی و محیطی، به وضوح مشخص است که تمدن‌های باستانی بسیاری به دلایلی نظیر تغییرات آب و هوا، تغییر بستر رودخانه‌ها، و تحولات اقلیمی به پایان رسیده‌اند. از جمله تغییرات اقلیمی در مناطقی مانند سیستان، که شهر سوخته سیستان در آن واقع بوده، می‌تواند تأثیر زیادی بر تغییر منظر و نابودی تمدن‌های باستانی داشته باشد.
تغییر بستر رودخانه‌ها و تغییرات آب و هوایی می‌تواند منجر به تغییر الگوی کشاورزی و اقتصادی جوامع باشد. نقل و انتقال آب به مناطق مختلف برای کشاورزی و زندگی روزمره می‌تواند به تغییرات جدی در محیط زیست و منابع آب منطقه منجر شود که در نهایت تمدن‌های باستانی را تحت تأثیر قرار دهد.
همچنین، فرسایش طبیعی به واسطه بادها و تغییرات محیطی می‌تواند به طور تدریجی منظر و ساختار شهرها و مناطق باستانی را دگرگون کند. این تغییرات ممکن است باعث از بین رفتن ساختمان‌ها و اشیاء باستانی شود یا حداقل شکل و شمایل آنها را تغییر دهد.
ترک و نابودی شهر سوخته سیستان همچنین می‌تواند به عوامل فرهنگی، اقتصادی و سیاسی نیز برگرده باشد. تغییرات در تجارت، تغییر در سیاست‌ها و فرهنگ‌های اجتماعی می‌توانند تأثیرات بزرگی بر روند تمدن‌ها داشته باشند.
با کلیتی نگاه کردن به نابودی تمدن‌های باستانی، متوجه می‌شویم که این فرآیند چند عامل را به همراه داشته و به عوامل ژئومورفولوژیکی، اقلیمی، اقتصادی، فرهنگی و غیره برمی‌گردد.
موزه شهر سوخته سیستان
اطلاعات شما درباره موزه‌ها و مراکز تاریخی و فرهنگی در نزدیکی محوطه شهر سوخته سیستان و همچنین در شهر زاهدان بسیار جالب و مفید است. اینگونه موزه‌ها مکان‌های عالی برای آشنایی با تاریخ، فرهنگ و تمدن‌های باستانی منطقه و نیز بازسازی‌های مرتبط با آنها هستند که به بازدیدکنندگان این امکان را می‌دهند تا به نزدیکی با زندگی و فرهنگ اجدادی خود آشنا شوند.
اینگونه موزه‌ها همچنین می‌توانند به حفظ و نگهداری از آثار باستانی کمک کرده و دستاوردهای تاریخی و فرهنگی منطقه را به نمایش بگذارند.
بازدید از موزه‌ها و مراکز مشابه به علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ منطقه کمک می‌کند تا بهترین فهم را از گذشته و هویت فرهنگی خود بدست آورند. از اطلاعاتی که ارائه دادید، به نظر می‌رسد که منطقه سیستان و بلوچستان دارای تاریخ غنی و تمدن باستانی مهمی است و از موزه‌ها و مراکز فرهنگی می‌توان برای درک عمیق‌تر از این تاریخ و تمدن بهره‌برد.
ادرس کانال تلگرام محصولات و لیست قیمت محصولات : @GOHARBASTAN
تلگرام کارشناس آثار و نشانه ها :@karshenasgoharbastan
شماره تماس کارشناس آموزش فلزیاب، خرید فلزیاب و تعمیر فلزیاب مهندس رجایی: 09120623642
جهت تعمیر فلزیاب و ارتقا فلزیاب و فروش فلزیاب دستگاه فلزیاب خود چه به صورت حضوری و غیر حضوری میتوانید از طریق
راه های ارتباطی شرکت گوهرباستان با ما در ارتباط باشید.
